Αγρίνιο, η Διαθήκη Ηλία Ηλιού & οι Τέκτονες

Η διαθήκη Ηλιού, το ίδρυμα που δεν λειτούργησε ποτέ και η αντιδικία για την ακίνητη περιουσία.
Αποτέλεσμα: Η ιστορία της πόλης καταρρέει, με θεατή το σύγχρονο Αγρίνιο.

Το πρόβλημα με τις καπναποθήκες και το σπουδαίας αρχιτεκτονικής αυτό ξεθωριασμένο κόσμημα, είναι... νομικό. Και επειδή δεν στάθηκε δυνατό να ξεπεραστεί όλα αυτά τα χρόνια, ο Δήμος Αγρινίου πριν από πέντε χρόνια αν θυμόμαστε καλά, σκέφθηκε να το... ξεφορτωθεί ουσιαστικά, παραχωρώντας το κτίριο στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για τη δημιουργία υποδομών των εδώ Τμημάτων. Παραχώρηση που δεν ξέρουμε αν ισχύει ακόμη και τι απόγινε... Το θέμα μας όμως δεν είναι αυτό. Είναι ότι το κτίριο καταρρέει μέρα με τη μέρα και εμείς απλώς το παρακολουθούμε.
Η «Συνείδηση» τον Δεκέμβριο του 2005 δημοσίευσε για πρώτη φορά τη διαθήκη του αείμνηστου Ηλία Η­λιού, αποκαλύπτοντας συγχρόνως και την ύπαρξη ισχυρού πυρήνα Τεκτόνων στο Αγρίνιο απ' το 1937...

• Η διαθήκη

Ο Ηλίας Ηλιού αγάπησε τόσο το Αγρίνιο, που μερίμνησε γι' αυτό όταν ο ίδιος δεν θα υπήρχε πια. Είναι μάλιστα ιδιαίτερα συγκινητικό ότι ο Η. Ηλιού θέλησε από εκείνη την εποχή να ιδρύσει ένα ορφανοτροφείο. Κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει και που τόσο ανάγκη έχει η περιοχή.
Στην διαθήκη διαβάζουμε:
«Μετά τον θάνατον της συζύγου μου η ακίνητη περιουσία μου επιθυμώ όπως χρησιμεύση δια την ίδρυσιν και συντήρησιν εν Αγρινίω Ορφανοτροφείου, προς διατροφήν και εκπαίδευσιν απόρων ορφανών, ομογενών και προσφύγων άνευ διακρίσεως, εκ της περιφερείας του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, ίνα δυνηθώσι και καταστώσι ταύται πολίται χρήσιμοι εις την κοινωνίαν. Ευχήν εκφράζω όπως το προς τούτον κτήριον αναγερθή εις το οικόπεδο μου, ένθα ο σημερινός ανθόκηπος. Ελπίζω και εύχομαι όπως το παράδειγμα μου ακολουθήσωσι και άλλοι προς ενίσχυσιν του Ιδρύματος. Εγώ προσωπικώς λυπούμαι ιδιαιτέρως διότι τα οικονομικά μου δεν μου επέτρεψαν την ίδρυσιν τούτου εν ζωή. Μου μένει όμως η παρηγοριά ότι θα συντελέσω εις την λειτουργίαν του έστω και μετά θάνατον».
Ο ίδιος ο Η. Ηλιού μερίμνησε και για την διοίκηση του ιδρύματος. Σύμφωνα με τη διαθήκη του το ίδρυμα θα διοικούσε επιτροπή αποτελούμενη απ' τον εκάστοτε :
δήμαρχο Αγρινίου,
τον πρόεδρο Πρωτοδικών,
τον Εισαγγελέα,
τον διευθυντή του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας
«και ενός εισέτι μέλους υποδεικνυόμενου κατά τετραετίαν υπό της εν Αγρινίω Τεκτονικής Στοάς».
Στο πρώτο Δ.Σ. θα μετείχαν και δύο προσωπικοί φίλοι του Ηλιού ισοβίως, η αναπλήρωση των οποίον θα γινόταν επίσης με υπόδειξη της Τεκτονικής Στοάς Αγρινίου.
Επίσης υπήρχε η πρόνοια εντός δύο ετών απ' την ίδρυση του ορφανοτροφείου και την απόδοση σ' αυτό της ακίνητης περιουσίας του, να δώσει η επιτροπή διοίκησης διακόσιες χιλιάδες δραχμές στη Στοά.
Εάν μέχρι τη λήξη της προθεσμίας αυτή δεν έχει ιδρυθεί, τα χρήματα θα έπρεπε να κατατεθούν στην Εθνική Τράπεζα και να αναληφθούν, μετά τόκων, απ' την Τεκτονική Στοά όταν αυτή ιδρυόταν.

• Η αντιδικία

Το ορφανοτροφείο βεβαίως δεν έγινε ποτέ και το ίδρυμα δεν λειτούργησε. Ο Δήμος Αγρινίου επικαλούμενος χρησικτησία έχει αξιοποιήσει μέρος της ακίνητης περιουσίας και έχει εμπλακεί σε δικαστικό αγώνα με το δημόσιο, το οποίο θεωρεί ότι το ίδρυμα υπάρχει. Πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε ότι η επιτροπή διοίκησης ουδέποτε συγκλήθηκε και πως το δημόσιο επικαλείται απλώς τη διαθήκη του Η. Ηλιού. Αυτή η αντιδικία πάντως έχει εμποδίσει τον δήμο να αξιοποιήσει το κτίριο των καπναποθηκών, το οποίο σήμερα είναι υπό κατάρρευση. Λίγο πιο κάτω, στον ανθόκηπο άλλοτε του Ηλιού υπάρχει σήμερα και λειτουργεί παιδικός σταθμός, όπου διατηρείται και το σιντριβάνι, όπως ο
ίδιος ο δωρητής είχε τοποθετήσει.

• Να αναλάβει η επιτροπή

Το νομικό αυτό «κώλυμα», φαίνεται ότι δεν θα μπορέσει να ξεπεραστεί ποτέ. Εκτιμούμε συνεπούς ότι θα πρέπει να αλλάξει, όσο ακόμη υπάρχει καιρός, η επίσημη πολιτική γύρω απ' το θέμα αυτό και αφού ο Δήμος Αγρινίου δεν μπορεί να συντηρήσει και να αξιοποιήσει τις καπναποθήκες, να το κάνει το ίδρυμα. Να συγκροτηθεί και να συνεδριάσει η επιτροπή διοίκησης, όπως προβλέπεται απ' τη διαθήκη και να αναλάβει τις ευθύνες της. Αυτό που έχει σημασία είναι να σωθεί το κτίριο και ότι αυτό συμβολίζει. Και να αποδοθεί όπως του πρέπει στην πόλη.

ΦΩΤΗΣ ΜΠΕΡΙΚΟΣ