(Υπάρχει) ΙΣΟΝΟΜΙΑ; (Χριστιανών & Μουσουλμάνων)

του Γιάννη Κτιστάκι
ΛΕΚΤΟΡΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

Την 21η Μαΐου 2007 ο Μουφτής-Ιεροδίκης Ξάνθης δημοσιεύει την ακόλουθη «Ιερονομική άδεια γάμου παρθένος»:
«Η παρούσα είναι Ιερονομική άδεια με την οποία βεβαιώνεται ότι η Μπατζάκ..., Ελληνίδα υπήκοος, παρθένα, κάτοικος Νομού Ξάνθης, δεν έχει κανένα νομικό ή Ιερονομικό κόλλημα για να τελέσει τον γάμο της μετά του Έλληνος υπηκόου, κατοίκου Νομού Ξάνθης, Οτουςμπίρ..., ο οποίος την εζήτησε σε νόμιμο γάμο προς θεμιτή συμβίωση και ότι με βάση τα παραπάνω τελέστηκε ο γάμος του ενώπιον της Μουφτείας Ξάνθης.
Η εμπρόθεσμη Δωρεά αιτία λύσεως γάμου μόνο 61 λίρες χρυσές».
Τρεις μόλις μήνες μετά, την 20ή Αυγούστου 2007, ο ίδιος Μουφτής-Ιεροδίκης δημοσιεύει την απόφαση διαζυγίου των νεόνυμφων!
«Κατά τη συνεδρίαση της... προσήλθαν η Μπατζάκ... και ο Οτουςμπίρ... και αφού πήραν τον λόγο εξέθεσαν τα παρακάτω: εδώ και καιρό παρουσιάστηκαν έριδες και προστριβές στον γάμο μας και επειδή αυτός κλονίστηκε έντονα κρίναμε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί πλέον η μεταξύ μας έγγαμη συμβίωση... Κατόπιν των παραπάνω το Ιερό Δικαστήριο της Μουφτείας Ξάνθης...
Αποφασίζει,
Κηρύσσει λυμένο τον γάμο μεταξύ της Μπατζάκ και του Οτουςμπίρ... και υποχρεώνει τον Οτουςμπίρ να καταβάλει τα μισά της εμπρόθεσμης Δωρεάς αιτία λύσεως του γάμου [σημ. 30,5 χρυσές λίρες]».
Με άλλα λόγια, ο Οτουςμπίρ νυμφεύτηκε την ανήλικη - «παρθένα» - Μπατζάκ και εντός διμήνου τη διέζευξε, πληρώνοντας 30,5 χρυσές λίρες.
Τούτο είναι σύμφωνο με τον Ιερό Ισλαμικό Νόμο (Σαρία) και συνηθέστατο στη Θράκη:
ο άντρας, αν πληρώσει τη «ρήτρα λύσης του γάμου» [=εμπρόθεσμη Δωρεά αιτία λύσεως γάμου] , απελευθερώνεται από τον γάμο (σχετική η υπ' αριθμ. 173/2000 Γνωμοδότηση Μουφτή Κομοτηνής), χωρίς να υποχρεούται σε διατροφή. Σύμφωνη με τον Ιερό Νόμο είναι και η τέλεση γάμων των ανηλίκων κοριτσιών, μέσω της ιερονομικής άδειας γάμου παρθένου.
Αν η Μπατζάκ δεν ήταν μουσουλμάνα Ελληνίδα αλλά χριστιανή, Ισραηλίτισσα ή άθεη Ελληνίδα, για να παντρευτεί έπρεπε να συνέλθει το Πρωτοδικείο Ξάνθης και να κρίνει αν συντρέχει στο πρόσωπο της σπουδαίος λόγος (π.χ., εγκυμοσύνη, άρθρο 1350, παρ. 2 του Αστικού Κώδικα). Ειδάλλως, η Μπατζάκ θα έπρεπε να αναμένει την ενηλικίωση της. Μετά δε την τέλεση του θρησκευτικού (χριστιανικού, ισραηλιτικού) ή πολιτικού γάμου θα έπρεπε να παρέλθει ένα τουλάχιστον έτος για να αιτηθούν η Μπατζάκ και ο Οτουςμπίρ, με κοινή συναίνεση, τη διάλυση του γάμου τους, η δε εκδίκαση της αίτησης από το Πρωτοδικείο Ξάνθης θα εξεταζόταν σε δύο συνεδριάσεις που θα απείχαν τουλάχιστον έξι μήνες, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ικανή περίοδος περίσκεψης των συζύγων ανάμεσα στην πρώτη και στη δεύτερη - καθοριστική - συνεδρίαση (άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα). Όταν δε χώριζαν, η Μπατζάκ θα δικαιούνταν μηνιαίας διατροφής (άρθρο 1442 του Αστικού Κώδικα).
Η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που εφαρμόζει τη Σαρία, δηλαδή το δίκαιο του Ισλάμ για τους μουσουλμάνους πολίτες της: ο νόμος 147/1914, ο οποίος ακόμα διατηρείται σε ισχύ, ορίζει ότι, κατ' απόκλιση του Αστικού Κώδικα, η Σαρία διέπει την οικογενειακή κατάσταση (γάμος, διαζύγιο, διατροφή, επιτροπεία, κηδεμονία, ισλαμική διαθήκη, εξ αδιαθέτου διαδοχή) των ελλήνων μουσουλμάνων. Καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα, ούτε η Τουρκία, δεν επιτρέπει την υποκατάσταση του εθνικού (κοσμικού) δικαίου της από τους Ιερούς Κανόνες οιασδήποτε θρησκείας (π.χ. το βυζαντινό-ρωμαϊκό δίκαιο).
Ο αναχρονισμός αυτός, κατάλοιπο της θεοκρατίας και των δομών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, έχει άμεσες αρνητικές συνέπειες στη ζωή των μουσουλμάνων γυναικών σαν την Μπατζάκ. Οι γονείς τους τις παντρεύουν πριν ενηλικιωθούν, ενώ ο Μουφτής-Ιεροδίκης δεν αναζητεί ποτέ την πραγματική βούληση τους. Άλλωστε, αρκετοί γάμοι συνάπτονται διά αντιπροσώπων (αντ' αυτών παρίσταται ο παππούς τους, ο θείος τους ή ο αδελφός τους).
Οι άντρες τους τις χωρίζουν μονομερώς και αναιτιολόγητα, με απόφαση του Μουφτή-Ιεροδίκη. Ο Μουφτής-Ιεροδίκης δεν επιδικάζει ποτέ διατροφή για τη διαζευγμένη σύζυγο. Η Σαρία υπαγορεύει την ανισομερή εξ αδιαθέτου διαδοχή: η θυγατέρα λαμβάνει το ήμισυ του κληρονομικού μεριδίου του υιού.
Το πλέον δε ανησυχητικό είναι η στάση των ελλήνων - τακτικών - δικαστών έναντι των ανωτέρω πρωτοφανών παραβιάσεων των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αν και ταγμένοι από τον νόμο 1920/1991 και, κατά μείζονα λόγο, από το Σύνταγμα στην προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, «κλείνουν τα μάτια» όταν οι αποφάσεις του Μουφτή-Ιεροδίκη έρχονται ενώπιον τους για την τελική επικύρωση. Για παράδειγμα, λίγους μήνες μετά τον γάμο και το διαζύγιο των Οτουςμπίρ και της Μπατζάκ το Μονομελές Πρωτοδικείο Ξάνθης έκρινε και τις δύο σχετικές αποφάσεις του Μουφτή-Ιεροδίκη σύμφωνες με το ελληνικό Σύνταγμα και τις κήρυξε εκτελεστές στην ελληνική επικράτεια (αριθμός απόφασης 343/5.11.2007)!
Η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έχει αναθέσει δικαιοδοτικά καθήκοντα στον Μουφτή: ο νόμος 1920/1991 (αντικατέστησε τον νόμο 2345/1920) αναθέτει στον εκάστοτε Μουφτή την υποχρεωτική εκδίκαση όλων των οικογενειακών διαφορών των ελλήνων μουσουλμάνων. Καμία άλλη χώρα, ούτε η Τουρκία, δεν έχει εμπιστευτεί την απονομή της δικαιοσύνης σε αξιωματούχο του Ισλάμ ή άλλης θρησκείας (στον «Ιεροδίκη»).
Τούτο σημαίνει ότι και να ήθελε η ανήλικη Μπατζάκ να απευθυνθεί στο Πρωτοδικείο Ξάνθης, όπως κάθε άλλη μη μουσουλμάνα Ελληνίδα, δεν μπορούσε: η δικαιοδοσία του Μουφτή-Ιεροδίκη επάνω της είναι υποχρεωτική (Άρειος Πάγος, απόφαση 1723/1980).
Παρά τα «κύματα» εκσυγχρονισμού και μεταρρυθμίσεων, και παρά την αντίθετη επιθυμία της μειονότητας, η Σαρία διατηρείται ακόμη στην Ελλάδα του 21ου αιώνα.
Η νομοτεχνική επεξεργασία της κατάργησης της υπάρχει ήδη στα αρχεία του Κοινοβουλίου («Πρόταση Νόμου για τη Ρύθμιση σχέσεων Πολιτείας και Εκκλησίας, θρησκευτικές ενώσεις και κατοχύρωση της θρησκευτικής ελευθερίας», Ολομέλεια Βουλής, 30.3.2006). Εκείνο που χρειάζεται είναι, πλέον, η πολιτική απόφαση για την αποκατάσταση της ισονομίας.
Πηγή: Εφημερίδα το "ΒΗΜΑ" της Κυριακής