Τσε Γκεβάρα: Λάθος ήρωας...

Έγραψε ο Τάκης Θεοδωρακόπουλος

Χρειάστηκε να τηλε­φωνήσω στον Χρήστο Ζαμπούνη προκει­μένου να μάθω τι εννοούν οι Έλληνες όταν λένε «ροκ».
Στην Αμερική, οι σκληροί άντρες ονομάζονται Ρόκι - και αυτό συνέβαινε πολύ πριν από τη διάσημη ταινία με τον Σταλόνε. Θυμάμαι στο σχολείο φωνάζαμε Ρόκι τρία αγόρια, επειδή ήταν μικροκαμωμένα, σκληρά, άτεγκτα και πάντοτε πρόθυμα να τα βάλουν με πιο μεγαλόσωμους τύπους.
Πενήντα πέντε χρόνια αργό­τερα, η λέξη «ροκ» έχει τελείως διαφορετική έννοια -τουλάχιστον για μένα- απ' ό,τι είχε τότε, μέσα στην ασφάλεια ενός όμορφου ιδιωτικού σχολείου για εσώκλειστα αγόρια. Σήμερα, «ροκ» σημαίνει να είσαι πραγματικός ήρωας - όχι μόνο επιφανειακά, όπως οι περισ­σότεροι σύγχρονοι ήρωες.
Υπάρχουν δύο ταινίες που δίνουν φέτος χολιγουντιανή λάμψη σε δύο εντελώς διαφορετι­κούς στρατιωτικούς και πολιτικούς ήρωες.
Στο «Τσε», ο Μπενίσιο Ντελ Τόρο υποδύεται τον Ερνέστο Γκεβάρα, τον ασθματικό Αργεντινό γιατρό με το μούσι, που έγινε η αφίσα της κουβανικής κομμου­νιστικής επανάστασης του Φιντέλ Κάστρο, πριν από 50 χρόνια.
Το «Επιχείρηση Βαλκυρία», από την άλλη, δίνει στον Τομ Κρουζ και σε ένα διαλεχτό καστ Βρετανών την ευκαιρία να παίξουν τους Γερμα­νούς αξιωματικούς που παραλίγο να δολοφονήσουν τον Χίτλερ, τον Ιούλιο του 1944.
Ο Κρουζ παίρνει το ρόλο του Κλάους Φον Στάουφενμπεργκ, του όμορφου αριστο­κράτη και ήρωα πολέμου, ο οποίος «φύτεψε» τη βόμβα που απέτυχε να αλλάξει τον ρου της Ιστορίας και της ναζιστικής κυριαρχίας.
Εκτός από την ομορφιά των σταρ-πρωταγωνιστών που τους υποδύονται και το γεγονός ότι και οι δύο οδηγήθηκαν στο εκτε­λεστικό απόσπασμα, ο Γκεβάρα και ο Στάουφενμπεργκ δεν έχουν σχεδόν τίποτα κοινό:
Ο Τσε ήταν ένας μικροκαμωμένος μεσοαστός γιατρός, που, παρά τις αστικές καταβολές του, έγινε ένας αδίστακτος μαρξιστής και ταυτίστηκε με τη λαϊκή μάζα γενι­κότερα και με την επανάσταση του Κάστρο ειδικότερα.
Ο Στάουφενμπεργκ ήταν ένας πολύ ψηλός, πανέμορφος ευγενής, περήφανος για τους προγόνους και τη στρατιωτική παράδοση της οικογένειας του, ο οποίος όμως μετατράπηκε σε απρόθυμο επανα­στάτη εξαιτίας της απέχθειας του για όσα δεινά είχαν προκαλέσει στη Γερμανία οι Ναζί.
Κατ' επέ­κταση, οι δύο αυτές ταινίες αποτελούν τη θλιβερή αντανάκλαση του παραμορφωτικού καθρέφτη της εποχής μας, που θέλει τον Γκεβάρα -αυτόν τον ελεεινό δολο­φόνο και απολυταρχικό τύραννο-, ακόμα και σαράντα χρόνια μετά το θάνατο του, έμβλημα των ανί­δεων ιδεαλιστών ανά τον κόσμο.
Τα τριχωτά χαρακτηριστικά του φιγουράρουν ακόμα σε χιλιάδες τοίχους και εκατομμύρια Τ-Shirts.
Στο μεταξύ, ο Στάουφενμπεργκ, ένας αξιωματικός, ανάπηρος πολέμου (έχασε ένα μάτι, ένα χέρι και δύο δάχτυλα στη μάχη), που θυσίασε τη ζωή του προσπαθώ­ντας να απελευθερώσει το λαό του από τον Χίτλερ, είναι βασικά άγνωστος στους σινεφίλ εκτός των συνόρων της πατρίδας του.
Ο Γκεβάρα ήταν ο δεσμοφύλακας και το εκτελεστικό όργανο της δικτατορίας του Κάστρο. Συχνά παρακολουθούσε τα βασανιστήρια των κρατουμένων στις διαβόητες φυλακές Καμπάνα, στην Αβάνα, ενώ επέβλεπε την ανάκριση και την εκτέλεση των «εχθρών του λαού».
16.000 εκτελέσεις τέτοιου είδους έλαβαν χώρα στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του Κάστρο, οι περισσότερες εκ των οποίων υπογράφηκαν από τον Γκεβάρα.
Τίποτα από όλα αυτά δεν αναφέρεται στις δύο ταινίες που γυρίστηκαν για αυτόν το στυγνό δολοφόνο, παρόλο που ο Γκεβάρα δεν έκρυψε ποτέ το πάθος του για αίμα. «Το μίσος μετατρέπει ένα στρατιώτη σε βίαιο και ψυχρό εκτελεστή», έχει γράψει.
Αφού βοήθησε να καταστραφεί η Οικονομία της Κούβας με τους εξτρεμισμούς του, ο Γκεβάρα πήγε στη Βολιβία, όπου προσπάθησε να ξεσηκώσει τους αγρότες σε επα­νάσταση. Εκείνοι τον παρέδωσαν στο στρατό, που τον εκτέλεσε τον Οκτώβριο του 1967. Σύντομα έγινε ο λαϊκός ήρωας της άκρας Αριστεράς και εν πολλοίς της νεο­λαίας. Έκτοτε παραμένει ήρωας.
Ο Στάουφενμπεργκ, επίσης, πέθανε στα χέρια των εχθρών του, εκτελέστηκε την επομένη της αποτυχημένης απόπειρας δολο­φονίας εναντίον του Χίτλερ.
Ήταν κι εκείνος ένας αποτυχημένος επαναστάτης, αλλά από αυτούς που ρισκάρουν τη ζωή τους για το καλό της κοινωνίας - το αντί­θετο δηλαδή από τον τύραννο Τσε. Εκείνος διψούσε για αίμα, ο Κλάους επιθυμούσε την επι­στροφή στο καθεστώς δικαίου και το τέλος των στρατοπέδων συγκέ­ντρωσης, των βασανιστηρίων και των αυθαίρετων συλλήψεων.
Γκεβάρα και Στάουφενμπεργκ. Αμφότεροι «ροκ».
Δύο τελείως διαφορετικοί ήρωες. Είναι θλιβερό ότι, δεδομένης της κατάστασης της κοινωνίας μας, ο λάθος άνθρωπος έχει γίνει στάμπα σε μπλουζάκι.
Ο Στάουφενμπεργκ είναι ο αληθινός «ροκ» τύπος, ο αληθινός ήρωας.